به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، اصطلاح «زوال مغز»، که به عنوان واژه سال 2024 توسط دیکشنری آکسفورد انتخاب شد، به افت ذهنی یا فکری فرد اشاره دارد که به‌واسطه تماشای بیش از حد محتوای بی‌اهمیت یا غیرچالش‌برانگیز در فضای مجازی، مانند ویدئوهای تیک‌تاک یا اینستاگرام، رخ می‌دهد. این اصطلاح اغلب به صورت طنزآمیز استفاده می‌شود، اما محققان در دانشگاه نرمال تیانجین چین قصد دارند صحت این ادعا را بررسی کنند.
روش تحقیق مطالعه
در این تحقیق، بیش از 100 دانشجوی کارشناسی به اسکن مغزی و پر کردن پرسشنامه‌ای درباره میزان وابستگی به ویدئوهای کوتاه آنلاین پرداخته‌اند. نتایج نشان داد که افرادی که به شدت به این ویدئوها وابسته بودند، تغییرات قابل توجهی در ساختار مغزشان داشتند، از جمله افزایش حجم ماده خاکستری در بخش‌های مختلف مغز مانند قشر اوربیتوفرونتال و مخچه.
آیا این تغییرات نگران‌کننده هستند؟
افزایش حجم ماده خاکستری در مغز می‌تواند نشانه‌ای از حساسیت بیشتر به محرک‌های مرتبط با محتوای ویدئوهای کوتاه باشد. همچنین بزرگ‌تر شدن مخچه ممکن است به پردازش سریع‌تر ویدئوهای کوتاه کمک کند و باعث ایجاد چرخه تقویتی در عادت به تماشای این ویدئوها شود.
نتایج دومین اسکن مغزی
در اسکن دوم، محققان مشاهده کردند که در میان افرادی که به ویدئوهای کوتاه وابستگی بیشتری داشتند، هماهنگی فعالیت‌های مغزی بین بخش‌های مختلف مغز مانند قشر پیشانی، تالاموس و مخچه افزایش یافته است. این تفاوت‌ها نشان می‌دهند که این افراد ممکن است در جدا شدن از تماشای ویدئوها ناتوان باشند و به مقایسه اجتماعی بیشتری روی بیاورند.
آیا واقعاً ویدئوهای کوتاه باعث «زوال مغز» می‌شوند؟
اگرچه تغییرات مغزی مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اما محققان تأکید دارند که باید این مطالعه را در بستر تاریخی بزرگتری قرار داد. در گذشته، تکنولوژی‌های جدید همیشه با نگرانی‌هایی درباره اثرات منفی‌شان بر مغز مواجه بوده‌اند، مانند نگرانی‌هایی که در اوایل استفاده از اینترنت و بازی‌های ویدیویی مطرح شد.
اعتیاد به ویدئوهای کوتاه و حسادت
مطالعات نشان می‌دهند که اعتیاد به ویدئوهای کوتاه می‌تواند با افزایش حسادت در افراد مرتبط باشد، که این خود ممکن است باعث ترغیب به تماشای بیشتر این ویدئوها و در نتیجه تغییرات مغزی شود.
محدودیت‌های تحقیق و نظرات کارشناسان
این مطالعه به‌صورت مقطعی انجام شده و از آن نمی‌توان به‌طور قطعی نتیجه گرفت که تماشای ویدئوهای کوتاه باعث تغییرات مغزی می‌شود یا اینکه ساختارهای مغزی خاص موجب تمایل به تماشای این ویدئوها هستند. به گفته پروفسور پیتر اچلز، هیچ شواهد علمی قوی برای اثبات مضرات خاص ویدئوهای کوتاه بر مغز وجود ندارد و این نوع وابستگی به ویدئوهای کوتاه اختلال بالینی شناخته شده‌ای نیست.
اگرچه تماشای ویدئوهای کوتاه ممکن است برای برخی افراد مشکل‌ساز شود، متخصصان تأکید می‌کنند که به جای نگرانی، بهتر است به ایجاد عادات رسانه‌ای سالم‌تر و مدیریت بهتر مصرف محتوا توجه کنیم.
نظر شما